Dieta BARF dla psa - czym jest i jak zacząć?

BARF – co to jest? Na czym polega dieta BARF dla psa?

BARF to skrót od biologically appropriate raw food, czyli odpowiednie biologicznie surowe jedzenie. Niekiedy nazwę tej diety tłumaczy się też jako bones and raw food, co oznacza kości i surowe jedzenie. Obie wersje całkiem dobrze przekazują główną ideę tego sposobu żywienia. Zakłada ono, że surowe produkty są dla psa zdrowsze niż te przetworzone. Wobec tego BARF odrzuca konwencjonalne karmy, zastępując je przede wszystkim surowym mięsem.

Za pomysłodawcę diety BARF uważa się australijskiego weterynarza i naukowca Iana Billinghursta. Zauważył on, że obecne w wielu suchych karmach składniki, jak np. zboża, często nie okazują się dla psa korzystne, stając się przyczyną problemów trawiennych i alergii. Zwrócił również uwagę na to, że z punktu widzenia fizjologii pies jest mięsożercą. Ma bowiem krótki przewód pokarmowy, co w praktyce odróżnia go od zwierząt wszystkożernych.

Zwolennicy diety BARF wskazują też na psie pochodzenie. Mimo swojego przyjaznego względem człowieka usposobienia, psy wcale nie różnią się tak bardzo od swoich przodków, czyli wilków. Psie DNA pokrywa się bowiem z wilczym w aż 99,8%. Jak powszechnie wiadomo, wilki żywią się mięsem, a więc można założyć, że także dla psów będzie ono najlepsze.

Na czym dokładnie polega dieta BARF? W dużym skrócie można powiedzieć, że ten model żywienia zakłada podawanie psu surowych posiłków złożonych przede wszystkim z mięsa, kości, podrobów, warzyw, owoców, jajek i dodatków.

Dieta BARF dla psa – czy nadaje się dla każdego czworonoga?

Choć psy różnią się od siebie pod wieloma względami, to w praktyce wszystkie mają zbudowany w ten sam sposób układ pokarmowy. Co za tym idzie, zgodnie z założeniami dieta BARF nadaje się dla każdego psa, niezależnie od jego rasy. Z powodzeniem można żywić w ten osób zarówno psy ras małych, jak i czworonogi ras dużych i olbrzymich.

Jeżeli chodzi o wiek, to w teorii BARF nadaje się zarówno dla psów dorosłych, jak i dla szczeniąt czy psich seniorów. W praktyce jednak skomponowanie odpowiedniego jadłospisu, który pokryje zapotrzebowanie psa na wszystkie niezbędne mu składniki odżywcze, nie zawsze jest takie proste. Przykładowo w przypadku szczeniąt w okresie wzrostu potrzeby żywieniowe zmieniają się naprawdę dynamicznie – surowa dieta wymaga w tej sytuacji bardzo częstych modyfikacji.

Dieta powinna być też dopasowana do potrzeb danego psa pod względem jego stanu zdrowia. O ile dla zdrowych psów surowa żywność podawana w ramach BARF może być jak najbardziej korzystna, o tyle u psów z problemami zdrowotnymi jej wprowadzenie trzeba dobrze przemyśleć, a najlepiej skonsultować z lekarzem weterynarii lub psim dietetykiem. Karmienie psa dużymi ilościami surowego mięsa może bowiem w niektórych przypadkach okazać się dla niego nawet szkodliwe. Dotyczy to np. czworonogów z chorobami wątroby czy nerek.

Dieta BARF – chwilowa moda czy jedyny słuszny wybór?

Zastanawiasz się, czy warto wypróbować w żywieniu psa surową dietę? Musisz wiedzieć, że ma ona zarówno wielu zwolenników, jak i przeciwników. Trzeba przyznać, że odpowiednio zbilansowana dieta BARF może być dla psa bardzo korzystna. Nie jest jednak żywieniem łatwym i niesie za sobą różnego rodzaju zagrożenia. Decydując się na ten model karmienia, warto mieć na pewno świadomość jego zalet i wad. Przyjrzymy się im więc poniżej.

Zalety diety BARF dla psa

Odpowiednio skomponowana dieta BARF może mieć naprawdę wiele zalet. Do najważniejszych zalicza się przede wszystkim:

• naturalność – surowe mięso czy surowe warzywa to produkty nieprzetworzone, bogate w składniki odżywcze. Są pozbawione konserwantów, barwników, polepszaczy smaku czy chociażby obecnego w zbożach glutenu. Przy BARF produkty te nie są poddawane obróbce termicznej, a więc nie tracą w niej swoich cennych substancji odżywczych. W przeciwieństwie do suchej karmy nie zmieniają też objętości w układzie pokarmowym psa, co zmniejsza ryzyko wystąpienia skrętu żołądka;

• elastyczność, która pozwala dopasować dietę do potrzeb psa – w przypadku diety BARF to Ty decydujesz, co znajdzie się w jadłospisie Twojego psa. W przeciwieństwie do gotowych karm umożliwia to wybór korzystnych dla czworonoga składników i rezygnację z tych problematycznych. W prosty sposób pozwala to wyeliminować różnego rodzaju problemy, np. coraz popularniejsze u psów alergie i nietolerancje pokarmowe;

• wysoką przyswajalność – obecne w diecie BARF składniki są dobrze przyswajalne przez organizm psa, co niweluje np. uciążliwe gazy i sprawia, że odchody są mniejsze i mniej śmierdzące. Psy na diecie BARF są też mniej narażone na problemy trawienne, np. wzdęcia, a także nadwagę;

• korzystny wpływ na zęby i higienę jamy ustnej – podawane psu w ramach BARF surowe kości korzystnie wpływają na stan jego uzębienia. Ich gryzienie pomaga usuwać kamień nazębny, a dodatkowo pozwala psu rozładować emocje i zaspokaja jego naturalne potrzeby żucia. Plusem może okazać się też świeższy oddech;

• atrakcyjność posiłków w oczach psa – wprowadzając dietę BARF, zapewne zauważysz, że pies je chętnie, a samo jedzenie jest dla niego atrakcyjne;

• korzystny wpływ na nawodnienie, aktywność i masę mięśniową – dieta BARF może korzystnie wpłynąć na odporność i kondycję stawów, a taże poziom nawodnienia, ponieważ spożywane na niej produkty są bogate w wodę. Niekiedy da się zaobserwować również zwiększenie aktywności fizycznej i przyrost masy mięśniowej.

Wady diety BARF dla psa

W praktyce problem z dietą BARF polega przede wszystkim na tym, że mimo wielu zalet ma ona również sporo wad. Do najważniejszych zaliczamy:

• narażenie na niedobory niezbędnych składników odżywczych – decydując się na podawanie psu dobrej jakości suchej karmy, masz pewność, że w jego diecie znajdują się wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Przy BARFie o zbilansowanie posiłków musisz zadbać samodzielnie. Niesie to za sobą większe ryzyko wystąpienia niedoborów i wymaga przynajmniej podstawowej wiedzy z zakresu żywienia psów;

• ryzyko poważnych infekcji związane z podawaniem surowych produktów pochodzenia zwierzęcego – dieta BARF opiera się na surowym mięsie, ale nie może być to mięso byle jakie. Powinno pochodzić z pewnego źródła i być wysokiej jakości. Wynika to przede wszystkim z tego, że niesprawdzone mięso może stać się przyczyną infekcji bakteryjnych i pasożytniczych. Koniecznie pamiętaj o tym, że mięso przed podaniem zawsze należy zamrozić i podać psu dopiero po rozmrożeniu. Proces ten pomoże pozbyć się ewentualnych pasożytów i bakterii;

• trudności organizacyjne – przy stosowaniu diety BARF najłatwiej jest zaopatrzyć się w większe ilości mięsa i przechowywać je w zamrażarce. Trzeba mieć na to jednak warunki i miejsce;

• kontrowersje związane z podawaniem surowych kości – kości są z pewnością najbardziej kontrowersyjnym elementem diety BARF. Przeciwnicy tego modelu żywienia wskazują bowiem na to, że połknięcie przez psa ostrych fragmentów kości może prowadzić do ran lub nawet perforacji jelit. Podawane psu kości nie mogą być pod żadnym pozorem gołe, bez mięsa, ani gotowane. Wprowadzając do diety kości, zawsze należy zachować szczególną ostrożność;

• czasochłonność i koszty – musisz mieć świadomość tego, że dieta BARF będzie wymagała od Ciebie poświęcenia większej ilości czasu. Dotyczy to zarówno zakupu niezbędnych składników, jak i przygotowania z nich gotowych posiłków. Zastanów się więc, czy nie będzie to dla Ciebie problem. Poza tym istotnym czynnikiem mogą być również koszty. W wielu przypadkach dieta BARF dla psa okazuje się bowiem droższa niż np. sucha karma.

Co zatem wybrać – gotową karmę czy BARF?

Na to pytanie nie da się niestety odpowiedzieć jednoznacznie. Oba rozwiązania mają bowiem swoje zalety i wady. Karmienie psa gotową karmą jest na pewno dla opiekuna wygodniejsze. BARF wymaga sporego zaangażowania, wiedzy z zakresu żywienia i ostrożności przy wyborze produktów. Jeżeli myślisz o wprowadzeniu BARF z uwagi na problemy trawienne czy alergie, to musisz wiedzieć, że może być to dobre rozwiązanie, ale nie jest to rozwiązanie jedyne. Obecnie rynek oferuje wiele różnego rodzaju naturalnych karm gotowych o wysokiej zawartości mięsa i hipoalergicznym składzie – znajdziesz je np. w ofercie naszego sklepu internetowego. Trzeba bowiem zaznaczyć, że od momentu opracowania modelu BARF w 1984 roku rynek karm komercyjnych zdecydowanie zmienił się na lepsze. Ostateczna decyzja należy więc do Ciebie.

Jak skomponować dietę BARF dla psa?

Jak już wiesz, na BARF w diecie psa powinny znaleźć się przede wszystkim produkty pochodzenia zwierzęcego, czyli surowe mięso, surowe ryby, podroby, surowe kości, warzywa, owoce, jajka i dodatki. W założeniu udział poszczególnych produktów spożywczych w diecie prezentuje się następująco:

• 60% to kości i mięso,

• 10% to podroby,

• 15% to surowe warzywa,

• 10% to dodatki, w tym m.in. oleje, nabiał czy jaja,

• 5% to surowe owoce.

W diecie BARF należy też uwzględnić właściwe suplementy. Są źródłem ważnych witamin czy kwasów tłuszczowych. Do podstawowych zalicza się drożdże, algi i bogate w niezbędne kwasy tłuszczowe omega-3 oleje, np. dostępny w naszej ofercie olej z łososia. Lista ta może być jednak znacznie dłuższa i często obejmuje dodatkowo zioła, taurynę, L-karnitynę, MSM, tran czy mączkę ze skorupek jaj.

BARF dla psa – jak zacząć stosowanie surowej diety?

Zanim zrezygnujesz z dotychczasowego żywienia i zaczniesz wprowadzać do diety psa produkty zgodne z założeniami BARF, zasięgnij porady lekarza weterynarii. Podpowie Ci, czy karma BARF będzie korzystna dla organizmu Twojego psa i czy nie ma przeciwwskazań do jej wprowadzenia. Na tym etapie dobrym rozwiązaniem będzie też z pewnością wykonanie badań krwi.

Jak przestawić psa na BARF? Szkoły są tak naprawdę różne. Niektórzy polecają przejście gwałtowne, niekiedy poprzedzone głodówką, inni natomiast są zwolennikami metod stopniowych. Oba rozwiązania mają wady i zalety, z którymi warto się bliżej zapoznać. Najczęściej jednak nie zaleca się żywienia mieszanego, czyli jednoczesnego podawania psu surowego mięsa i karmy.

Chcąc wprowadzić BARF, najlepiej zacznij od podawania chudego mięsa mięśniowego. Jeśli pies będzie czuł się dobrze, w kolejnym kroku stopniowo wprowadź podroby, np. najpierw serce, później wątroba itp. Następny etap to tzw. mięsne kości, czyli kości pokryte mięsem – nie wszystkie są jednak dla psa odpowiednie, więc z tematem kości na BARF warto zapoznać się nieco bliżej. W ostatnim kroku włącza się natomiast warzywa, owoce i dodatki.

Przy wprowadzaniu BARF zawsze należy obserwować psa, jego zachowanie i odchody. Jeżeli pojawią się jakieś niepokojące objawy, trzeba skonsultować się z lekarzem weterynarii. Mogą one być związane ze zmianą diety i wymagać interwencji.

BARF dla psa – jak zrobić taki posiłek?

Po zaznajomieniu się z zasadami diety BARF samo przygotowanie posiłku nie jest takie trudne. Aby to zrobić, na wstępie określ, ile jedzenia powinien dostać pies. Wyczytasz to ze specjalnych tabel do BARF – z reguły jest to od 1-3% masy ciała czworonoga. Przykładowo, jeśli okaże się, że na jeden posiłek powinien przypadać około 1 kg jedzenia, to wartość tę należy podzielić na poszczególne składniki zgodnie z wymienionymi przez nas wyżej proporcjami. Tym sposobem:

• 60%, czyli 600 g to mięso i kości,

• 10%, czyli 100 g to podroby,

• 15%, czyli 150 g to surowe warzywa,

• 10%, czyli 100 g to dodatki,

• 5%, czyli 50 g to owoce.

Rodzaj mięsa w posiłkach warto regularnie zmieniać, oczywiście biorąc pod uwagę ewentualne alergie czy nietolerancje. Pozostałe składniki najlepiej dopasować do potrzeb psa zarówno pod względem niezbędnych substancji odżywczych, jak i jego indywidualnych preferencji.

Dieta BARF dla psa, jak każdy model żywienia, ma swoje zalety i wady. Skomponowana odpowiednio może być dla czworonoga bardzo korzystna, ale nie należy na pewno do diet łatwych. Zanim się na nią zdecydujesz, przemyśl wszystkie za i przeciw – ostatecznie stosowane żywienie musi być dopasowane nie tylko do potrzeb Twojego psa, ale także Twoich.